مهمترین چیزی که پس از آشنایی با بازار فارکس با آن رو به رو میشوید، جفت ارزها هستند. ارزها از اهمیت بالایی برخوردار هستند. زیرا به وسیله آنها میتوان انواع مبادلات خارجی را انجام داد. زمانی که قصد یک خرید ساده در یک کشور خارجی را داشته باشید، اولین کاری که باید انجام بدهید، تبدیل پول کشور خود به ارز آن کشور است.
اما جفت ارز دقیقا به چه معناست و چه کاربردی در بازار فارکس دارد؟ بهتر است قبل از پرداختن به مفهوم جفت ارز و انواع آن، کمی بیشتر با بازار فارکس آشنا شویم.
بازار فارکس چیست؟
فارکس که به بازار تبادلات ارزی گفته میشود، یک مارکت جهانی بزرگ بوده که در آن معاملهگران ارزهای کشورهای مختلف را خرید و فروش میکنند. این بازار به صورت 24 ساعته فعال بوده و در تمام روزهای هفته به جز آخر هفته فعالیت میکند.
تصور کنید که قصد سفر به اروپا را دارید و باید پول خود را با یورو مبادله کنید. شما به صرافی یا بانک میروید و پول خود را ( در اینجا از دلار استفاده میکنیم، زیرا در بازار فارکس رایجترین ارز است) با یک نرخ توافقی یا تثبیت شده با یورو تعویض میکنید. نرخ تبدیل ارز میزان ارزی را که میتوانید خریداری کنید، تعیین میکند.
به عنوان مثال، فرض کنید نرخ ارز فعلی 1 USD = 0.85 EUR است. یعنی به ازای هر دلار آمریکا که مبادله کنید، 0.85 یورو دریافت خواهید کرد. اگر 100 دلار مبادله کنید، در ازای آن 85 یورو دریافت خواهید کرد.
در بازار فارکس ارزها به صورت جفت ارز ارائه میشوند. یعنی یک ارز مثل USD ( دلار آمریکا) در مقابل ارز دیگری مثل EUR قرار میگیرد. در ادامه این مطلب قصد داریم به طور کامل و جامع به مفهوم جفت ارز و انواع آن بپردازیم.
جفت ارز چیست؟
جفت ارز (Currency Pairs) به دو ارز متفاوت گفته میشود که برای تعیین ارزش آنها نسبت به یکدیگر، در مقابل هم قرار میگیرند. در بازار فارکس نرخ مبادله بین دو ارز، ارز جفت ارز را تعیین میکند.
به عنوان مثال، جفت ارز EUR/USD نشان دهنده نرخ مبادله بین یورو و دلار آمریکا است. در این حالت، اگر جفت EUR/USD با قیمت 1.2000 معامله شود، به این معنی است که یک یورو را می توان با 1.2000 دلار آمریکا مبادله کرد.
چند نمونه از جفت ارزهای معروف و رایج:
USD – دلار ایالات متحده آمریکا (U.S Dollar)
EUR – یورو، ارز رسمی اتحادیه اروپا
GBP – پوند انگلیس (Great Britain pound)
JPY – ین ژاپن (Japanese yen)
CHF – فرانک سوئیس (Swiss Franc)
AUD – دلار استرالیا (Australian dollar)
CAD – دلار کانادا (Canadian dollar)
CNY -یوان چین (China Yuan Renminbi)
NZD – دلار نیوزیلند (New Zealand dollar)
INR – روپیه هند (Indian rupee)
SEK – کرون سوئد (Swedish Krona)
ارز پایه و ارز متقابل در بازار فارکس به چه معناست؟
در بازار فارکس هر جفت ارز از یک « ارز پایه» و یک ارز « متقابل» تشکیل شده. به اولین ارز فهرست شده در یک جفت ارز، ارز پایه و به دومین ارز فهرست شده در همان جفت ارز، ارز متقابل گفته میشود. مثلا در جفت ارز USD/JPY، دلار آمریکا ارز پایه و ین ژاپن ارز متقابل است. این یعنی ارزش جفت ارز USD/JPY نشان میدهد که یک دلار آمریکا به چه میزان از ین ژاپن ارزش دارد.
برای اینکه بتوانید معامله در بازار فارکس را سودمند انجام دهید، باید ارز پایه و ارز متقابل را درک کنید. زیرا تغییر در نرخ مبادله آنها ارزش هر جفت ارز را تغییر میدهد.
اگر ارز پایه نسبت به ارز مظنه افزایش پیدا کند، ارزش جفت ارز نیز افزایش خواهد یافت. در مقابل نیز اگر ارزش ارز پایه نسبت به ارز مظنه کاهش یابد، ارزش جفت ارز کاهش می یابد.
چه عواملی بر روی ارزش یک جفت ارز تأثیر میگذارد؟
نرخ ارز در بازار فارکس به عوامل مهمی همچون شرایط اقتصادی، سیاسی و میزان عرضه و تقاضا نسبت به ارزهای مختلف بستگی دارد. در نتیجه به دلیل تغییرات همیشگی این شرایط، نرخ ارز نیز مدام در حال نوسان است.
زمانی که میزان تقاضا برای یک ارز زیاد باشد، ارزش آن نسبت به ارزهای دیگر بیشتر میشود. از طرفی دیگر، اگر تقاضا برای یک ارزی کم باشد، ارزش آن نسبت به ارزهای دیگر کاهش پیدا میکند. در ادامه به مهمترین عواملی که میتواند بر روی ارزش جفت ارزها تأثیر بگذارد، اشاره کردهایم:
شاخصهای اقتصادی:
دادههای اقتصادی مثل تولید ناخالص داخلی، میزان تورم و میزان اشتغال یک کشور از جمله شاخصهای اقتصادی تأثیرگذار بر روی ارز آن کشور محسوب میشود.
زمانی که یک کشور از لحاظ اقتصادی اوضاع مناسبی نداشته باشد، ارز کمی به آن کشور وارد میشود و در نتیجه ارزش آن ارز با کاهشی جدی رو به رو میشود. با شناسایی شاخصهای اقتصادی هر کشور، درک بهتری نسبت به ارزش ارز آنها پیدا خواهید کرد.
نرخ بهره:
بانکهای مرکزی در هر کشور برای کنترل تورم و برانگیختن رشد اقتصادی، نرخ بهرههای مشخصی را تنظیم میکنند. زمانی که نرخ بهره بالاتر باشد، سرمایهگذاران خارجی تمایل بیشتری به سرمایهگذاری پیدا خواهند کرد. بنابراین با افزایش تقاضا برای یک ارز، ارزش آن ارز نیز افزایش پیدا میکند.
رویدادهای سیاسی:
رویدادهای سیاسی یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین ارزش جفت ارزها هستند. کشورهایی که دچار بیثباتی سیاسی هستند، ارزش ارز آنها مدام در حال تغییر خواهد بود. از طرفی دیگر انتخابات و سیاستهای دولت فعلی هر کشور میتواند تأثیر زیادی در نرخ ارز بگذارد.
تریدر یا معامله گر حرفهای برای تعیین ارزش نرخ یک جفت ارز و انجام معاملههای سودمند همیشه اخبار سیاسی کشورها را دنبال میکنند و نسبت به این تغییرات به روز هستند.
احساسات بازار:
بازار فارکس فضای متلاطمی دارد و میتواند برخی اوقات تحت تأثیر احساسات مثبت یا منفی قرار بگیرد. میزان اعتماد سرمایهگذاران و پتانسیل آنها برای ریسک پذیری میتواند بر روی ارزش نرخ ارز تأثیرگذار باشد.
به عنوان مثال زمانی که در اقتصاد یک کشور، چشم اندازی مثبتی ایجاد شود، تقاضا برای ارز آن کشور افزایش پیدا میکند و به اصطلاح بازار احساسات مثبتی را تجربه میکند. اما احساسات منفی میتواند تقاضا برای یک جفت ارز را کاهش دهد.
احساسات منفی همیشه بر اساس دادههای درستی نیستند و گاهی اوقات کاملا گول زنندهاند. به همین دلیل هنگام معامله و خرید و فروش جفت ارزها نباید تحت تأثیر احساسات بازار قرار بگیرید.
به طور کلی برای تعیین ارزش یک جفت ارز، معاملهگران از نمودارها و ابزارهای تحلیل تکنیکال برای شناسایی روندها و الگوها استفاده میکنند. همچنین برای شناسایی عوامل اقتصادی و سیاسی اساسی که بر جفت ارز تأثیر میگذارند، به تحلیل بنیادی متکی میشوند.
جفت ارزهای اصلی (Major)
همانطور که گفتیم معاملهگران در بازار فارکس انواع جفت ارزها را خرید و فروش میکنند تا بتوانند از تغییرات نرخ هر جفت ارز سود کسب کنند.
معاملهگران هنگام معامله در فارکس معمولا جفت ارزهای خاصی را انتخاب میکنند و بر روی همان جفت ارزها تمرکز دارند. جفت ارزها به طور کلی به سه نوع جفت ارز اصلی، جفت ارز فرعی و جفت ارزهای عجیب تقسیم میشوند.
در بازار فارکس جفتهای ارزهای اصلی شامل دلار آمریکا (USD)، یورو (EUR)، ین ژاپن (JPY)، پوند انگلیس (GBP)، فرانک سوئیس (CHF)، دلار کانادا (CAD) و دلار استرالیا (AUD) میشود. اکثر حجم معاملاتی در بازار فارکس را این ارزها تشکیل میدهند. زیرا نقدشوندگی بالایی دارند و نوسانات آنها نسبتا کم است.
یکی از جفت ارزهایی که بیشتر از هر جفت ارز دیگری معامله میشود، جفت ارز EUR/USD است. یک سوم کل حجم معاملات فارکس در جهان را این جفت ارز تشکیل میدهد.
جفت ارز رایج دیگر USD/JPY بوده که دلار آمریکا در برابر ین ژاپن را نشان میدهد.
به طور کلی جفت ارزهای اصلی دیگر عبارتاند از:
- GBP/USD
- USD/CHF
- USD/CAD
- AUD/USD
- NZD/USD
جفت ارزهای اصلی به نوعی ستون فقرات بازار فارکس محسوب میشوند و نقدینگی و ثبات را در بازار ایجاد میکنند. درنتیجه معاملهگران میتوانند از تغییر نرخ ارزها سود به دست آورند. برای اینکه بتوانید در بازار فارکس موفق باشید، باید جفت ارزهای اصلی را به طور کامل درک کنید.
علاوه بر این، به جای اینکه همزمان همه جفت ارزها را معامله کنید، تمرکز خود را بر روی چند جفت ارز خاص معطوف کنید.
جفت ارزهای فرعی (Minor)
در بازار فارکس، جفت ارزهای فرعی در کنار جفت ارزهای اصلی قرار میگیرند. همانطور که گفتیم جفت ارزهای دلار آمریکا/ یورو یا دلار آمریکا/ ین ژاپن جزء جفت ارزهای اصلی محسوب میشوند که بیشترین معامله با آنها انجام میشود.
اما جفت ارزهای فرعی که به آنها جفت ارز متقابل نیز گفته میشود، جفت ارزهایی هستند که شامل دلار آمریکا نمیشوند. اگرچه جفت ارزهای فرعی نسبت به جفت ارزهای اصلی نقدینگی و حجم معاملاتی کمتری دارند؛ اما با این حال در بازار فارکس مهم هستند.
از جمله نمونههای جفت ارزهای فرعی میتوان به یورو در مقابل ین ژاپن (EUR/JPY)، پوند انگلیس در برابر فرانک سوئیس (GBP/CHF) و دلار استرالیا در برابر دلار نیوزلند (AUD/NZD) اشاره کرد. دلیل اهمیت جفت ارزهای فرعی این است که نسبت به جفت ارزهای اصلی میتوانند نوسانات و سودهای بالقوه بیشتری را ایجاد کنند.
هرچند نواسانات بیشتر، ریسک بیشتری را نیز به دنبال دارد و معاملهگران همواره باید در معاملات خود مدیریت ریسک داشته باشند..
جفت ارزهای اگزاتیک (The Exotics)
در بازار فارکس، علاوه بر جفت ارزهای اصلی و جفت ارزهای فرعی، جفت ارز دیگر به نام جفت ارزهای اگزاتیک وجود دارد.
جفت ارزهای اگزاتیک از یک جفت ارز اصلی و یک جفت ارز در حال رشد یا نوظهور تشکیل شده است.
مثلا جفت ارزهایی مانند USD/MXN (دلار آمریکا در مقابل پزو مکزیک)، USD/ZAR (دلار آمریکا در برابر راند آفریقای جنوبی) و USD/BRL (دلار آمریکا در برابر رئال برزیل) در دسته جفت ارزهای عجیب قرار میگیرند. جفت ارزهای عجیب یا اگزاتیک برای معامله در بازارهای نوسانی کاربرد داشته و سوددهی خوبی دارند.
در شرایط نوسان شدید و مداوم، جفت ارزهای عجیب فرصتهای بسیار خوبی را برای کسب سود بالا فراهم میسازند.
نحوه معامله جفت ارزها
برای کسب درامد در بازار فارکس باید یک ارز را با قیمت کمتر خریداری کرده و سپس با قیمت بالاتر بفروشید.
فرض کنید قصد معامله جفت ارز EUR/USD را دارید. شما قبلا بازار را تحلیل کردهاید و پیشبینی میکنید که ارزش یورو نسبت به دلار افزایش پیدا خواهد کرد. سپس تصمیم میگیرید که با خرید یورو با دلار آمریکا در قیمت 1.1200 جفت ارز EUR/USD را خریداری میکنید. یعنی برای هر یوروی خریداری شده 1.12 دلار پرداخت میکنید. چند روز بعد، نرخ ارز به 1.1300 افزایش یافته است، یعنی به ازای هر یورو که بفروشید، 1.13 دلار دریافت میکنید. شما تصمیم میگیرید پوزیشن خود را ببندید و یورو خود را به دلار آمریکا بفروشید. با فروش یورو خود به قیمت 1.1300، به ازای هر یورو 0.01 دلار سود کسب کرده اید. اگر 10000 یورو خریده بودید، سود شما 100 دلار بود.
بهترین جفت ارزها برای ترید
انتخاب بهترین جفت ارز برای ترید به عوامل متعدد مانند شرایط بازار، استراتژی معاملاتی و استراتژی شخصی شما بستگی دارد. اما به طور کلی چندین جفت ارز محبوب وجود دارد که توسط اکثر معاملهگران در فارکس خرید و فروش میشود.
EUR/USD (یورو/دلار آمریکا)
این جفت ارز یکی از فعالترین جفت ارزها در بازار فارکس بوده که نماینده دو اقتصاد بزرگ جهان است.
USD/JPY (دلار آمریکا/ین ژاپن) –
این جفت ارز به دلیل روابط قوی اقتصادی بین ایالات متحده و ژاپن به شدت معامله میشود.
GBP/USD (پوند انگلیس/دلار آمریکا)
یکی دیگر از جفت ارزهای محبوب، که با نام “کابل” نیز شناخته میشود و تحت تاثیر اقتصاد بریتانیا و ایالات متحده است.
USD/CHF (دلار آمریکا/فرانک سوئیس)
این جفت ارز که با نام “Swissie” شناخته میشود، اغلب به عنوان پناهگاه امن در زمان عدم اطمینان اقتصادی جهانی استفاده میشود.
AUD/USD (دلار استرالیا/دلار آمریکا)
ارزش این جفت ارز متاثر از قیمت کالاها، به ویژه طلا است، زیرا استرالیا صادرکننده اصلی منابع طبیعی است.
همبستگی جفت ارزها در فارکس
در بازار فارکس، به رابطه بین دو یا چند جفت ارز همبستگی جفت ارزها گفته میشود. از این همبستگی برای تشخیص قدرت و تعیین روند رابطه بین دو جفت ارز استفاده میشود. جفت ارزها انواع مختلفی از همبستگی دارند: همبستگی مثبت، منفی یا صفر.
همبستگی مثبت به این معنی است که دو جفت ارز در یک جهت حرکت میکنند. از طرفی دیگر، همبستگی منفی یعنی آنها در جهت مخالف حرکت میکنند و همبستگی صفر به این معنی است که هیچ رابطهای بین حرکت قیمت آنها وجود ندارد.
برای مثال، USD/CAD و AUD/USD همبستگی منفی دارند زیرا زمانی که دلار آمریکا در برابر دلار کانادا تقویت میشود، معمولا در برابر دلار استرالیا ضعیف میشود. برعکس، EUR/USD و GBP/USD همبستگی مثبت دارند زیرا هر دو جفت ارز بر اساس دلار آمریکا هستند و تمایل به حرکت در یک جهت دارند.
جفت ارزهای ماژور و مینور
به جفت ارزهای اصلی جفت ارزهای ماژور و جفت ارزهای فرعی جفت ارز ماینور گفته میشود.
جفت ارزهای ماژور شامل دلار آمریکا (USD)، یورو (EUR)، ین ژاپن (JPY)، پوند انگلیس (GBP)، فرانک سوئیس (CHF)، دلار کانادا (CAD) و دلار استرالیا (AUD) میشود و دلار آمریکا یکی از ارزهای اصلی معامله شده در بازار فارکس است.
اما جفت ارزهای مینور شامل دلار آمریکا نمیشود و از بین آنها میتوان از یورو در مقابل ین ژاپن (EUR/JPY)، پوند انگلیس در برابر فرانک سوئیس (GBP/CHF) و دلار استرالیا در برابر دلار نیوزلند (AUD/NZD) نام برد.